شاخص‌های مهم در عرصه اقتصاد کلان

در این مطلب مروری بر شاخص‌های مهم در عرصه اقتصاد می‌کنیم، از جمله شاخص‌هایی که تأثیرات مستقیم بر رفتار قیمت سهام و ارزهای جهانی دارند.

در این چند وقت اخیر شاید شنیده باشید که شاخص CPI و یا هر شاخص دیگری علی‌رغم پیش‌بینی‌ها به بیشترین مقدار خود رسیده است و طبق نظر تحلیلگران اقتصادی در میان‌مدت تأثیرات منفی دارد و...

ولی آیا از خودتان پرسیده‌اید که این شاخص اصلا چه هست و چه کاربردی دارد؟

این شاخص‌ها را افرادی که در فارکس و بازارهای سهام به‌صورت حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای کار می‌کنند بیشتر مورداستفاده قرار می‌دهند، بر حسب اتفاق و مقتضیات زمان لازم است افرادی که در بازار رمزارزها نیز فعالیت می‌کنند، بنا بر اتفاقات کلانی که در سطح جهان افتاد، این شاخص‌ها را درک و بررسی کنند.

اخبار و شاخص‌ها به چهار دسته تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از:

High Impact Expected

Medium Impact Expected

Low Impact Expected

Non_Economic

موارد و دسته‌بندی‌های بالا به ترتیب موارد یک و دو در این عرصه برای ما حائز اهمیت هستند که با رنگ‌های قرمز و نارنجی در سایت‌ها نمایش داده می‌شوند.

خبر با تأثیر زیاد و مهم به‌صورت فایل قرمز نمایش داده می‌شود. (High Impact Expected)

خبر با تأثیر متوسط به‌صورت فایل نارنجی نمایش داده می‌شود. (Medium Impact Expected)

خبر با تأثیر کم و به‌نوعی کم‌اهمیت به‌صورت فایل زرد نمایش داده می‌شود. (Low Impact Expected)

در این مطلب ما به ۱۱ عدد از شاخص‌های مهم اشاره می‌کنیم که عبارت‌اند از:

نرخ بهره فدرال رزرو (Federal Funds Rate)

به نرخ بهره‌ای که فدرال رزرو مشخص می‌کند، می‌گویند.

یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای کسانی است که به‌صورت حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای در بازارهای مالی فعالیت می‌کنند، به‌طوری‌که تأثیر مستقیم در بازارهای مالی می‌گذارد و بنا بر سیاست‌های مالی (انقباضی، انبساطی) که توسط دولت آمریکا تعیین می‌شود، مقدارش متغیر است.

شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI(Consumer Price Index))

دولت در این شاخص با مراجعه به فروشگاه‌های خرده‌فروشی، شرکت‌های خدماتی، واحدهای اجاره‌ای و مطب‌های پزشکان در سراسر کشور قیمت‌های سبد کالا را دنبال می‌کنند تا اطلاعات مربوط به قیمت محصولات و خدمات را جمع‌آوری کنند.

هر ماه قیمت حدود ۸۰۰۰۰ کالا جمع‌آوری می‌شود. هر تماس یا بازدید داده‌هایی را در مورد مواردی که قبلاً تحقیق شده‌اند جمع‌آوری می‌کنند تا هرگونه تغییر در مقدار یا قیمت ثبت شود.

در سامانه‌های آنلاین یک نظرسنجی درباره نقطه خرید می‌پرسند که مردم در کدام بازه‌های زمانی و با چه قیمتی خرید کرده‌اند، سپس نتایج را برای بیشتر تحقیق کردن به دفتر تحلیل اقتصادی آمریکا ارسال می‌کنند.

منظور از مطالب فوق، مراجعه دولت به کالاهای اساسی است که خود دولت آمریکا در نظر گرفته است. لازم به ذکر است که باتوجه‌به نیازهای روزمره انسان‌ها و تغییر نیازهای ضروری به‌صورت ماهیانه، این کالاهای اساسی به‌صورت دوره‌ای تغییر می‌کنند.

به‌طورکلی شاخص قیمت مصرف‌کننده هشت گروه زیر را مورد مطالعه قرار می‌دهد که به شرح زیر هستند.

موارد مطالعاتی بالا برای افراد حرفه‌ای، افراد خود اشتغال، افراد بازنشسته و افرادی که زیر خط فقر هستند با در نظر گرفتن به فاکتورهای فدرال رزرو در نظر گرفته می‌شوند.

نکته قابل تامل این است که گروه‌هایی نیز در این شاخص گنجانده نشده‌اند و مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند که عبارت‌اند از: جمعیت غیر مترو یا روستایی، خانواده‌های مزرعه‌دار، نیروهای مسلح، افرادی که در حال حاضر در زندان هستند و افرادی که در بیمارستان‌های روانی (تیمارستان) بستری شده‌اند.

- شاخص قیمت مصرف‌کننده (Cpi) به دو قسمت تقسیم می‌شود که عبارت است از:

بخش پایدار (تورم هسته) Permanet(core)

بخش گذرا Transitory

تورم هسته: قسمت پایدار را بررسی می‌کند که بتواند مغز تورم را چک بکند چرا که کالاهای پر تورم را محاسبه نمی‌کند و نوسانات متعادلی دارد؛ به بیان دیگر می‌توانیم بگوییم که تورم هسته روند بلندمدت تورم کل است.

این معیار (هسته) بهترین شاخص برای سنجش تورم است که تغییرات قیمت در اقتصاد را نشان می‌دهد.

- شاخص قیمت مصرف‌کننده دارای مشکلاتی است، در بعضی از برهه‌های زمانی با افزایش پیداکردن قیمت بعضی از مشتقات نفتی و یا ... این شاخص به طور فزاینده‌ای افزایش پیدا می‌کند که این افزایش در برهه‌ای از زمان است و عملا شاخص قیمت مصرف‌کننده در آن برهه از زمان مانند یک ماه عددش به‌صورت پرت محاسبه می‌شود.

شاخص قیمت مصرف‌کننده بخش هسته با عنایت به توضیحاتی که در مطالب بالا خدمتتان عرض کردم، به دور از نوسانات کوتاه‌مدت است و می‌توان گفت که همبستگی خوبی با تورم کل دارد.

عکس زیر همبستگی بین تورم و قیمت مصرف‌کننده (هسته) را نشان می‌دهد.

شاخص قیمت تولیدکننده (PPI(Producer Price Index))

این شاخص تغییر در قیمت تمام شده کالاها و خدماتی که توسط تولیدکننده‌ها ارائه می‌شود را ارزیابی می‌کند، همچنین شاخص قیمت تولیدکننده به‌عنوان یک معیار اصلی برای شاخص CPI است.

این شاخص به چهار صورت انتشار می‌یابد که عبارت است از final , prelim ,flash , core که مانند شاخص قیمت مصرف‌کننده، قسمت Core and Final به‌صورت نهایی مهم‌ترین آنها است.

شاخص قیمت تولیدکننده رابطه مستقیمی با افزایش شاخص قیمت مصرف‌کننده دارد به صورتی که اگر شاخص قیمت تولیدکننده افزایش یابد نشان‌دهنده این موضوع است که قیمت مواد اولیه برای مدیران کارخانه‌ها افزایش پیدا کرده است، به همین طبع اگر قیمت مواد اولیه برای مدیران کارخانه‌ها افزایش پیدا کند، برای حفظ حاشیه سود برای مدیران، قیمت نهایی محصول نیز افزایش پیدا می‌کند که این موضوع نشان‌دهنده تاثیر مستقیمی است که شاخص قیمت تولیدکننده بر شاخص قیمت مصرف‌کننده می‌گذارد.

همبستگی ایجاد شده بین قیمت مصرف‌کننده و قیمت تولیدکننده را در عکس زیر می‌توانید مشاهده کنید.

شاخص تراز تجاری (Balance of Trade)

یکی از نشانه‌های پویایی و در حال رشد بودن اقتصاد هر کشوری، این شاخص است.

به‌صورت کلی اگر این شاخص مثبت باشد به این معناست که صادرات از واردات بیشتر است که یکی از نشانه‌های پویا بودن اقتصاد هر کشوری است.( به بیان دیگر کشور دارای مازاد تجاری است) x>m

اگر این شاخص منفی باشد، به این معناست که واردات از صادرات بیشتر است.( به بیان دیگر کشور دارای کسری تجاری است) m>x

شاخص هزینه‌های مصرف (PCE(Personal Consumption Expenditure))

این شاخص برای بانک فدرال رزرو آمریکا، برای اتخاذ تصمیمات سیاست‌های پولی و مواردی از این دست، از شاخص قیمت مصرف‌کننده CpI نیز مهم تر است.

این شاخص را اغلب فدرال رزرو مورد مبنا و محاسبه برای اتخاذ تصمیمات مالی قرار می‌دهد.

این شاخص توسط دفتر تیم تحلیل اقتصادی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

در تصویر زیر می‌توانید فرق بین اندازه شاخص قیمت مصرف‌کننده و هزینه‌های مصرف شخصی را ببینید.

در شکل زیر همبستگی بین شاخص CPI vs PCE را مشاهده می‌کنید که دنباله روی هم هستند.

شاخص مشارکت نیروی کار (Labor Force Participation Rate)

طریقه محاسبه شاخص مشارکت نیروی کار، حاصل تقسیم نیروی کار بر جمعیت بزرگسال ضربدر ۱۰۰ است که حاصل به‌صورت درصدی قابل نمایش است.

این نرخ در طول زمان بر اساس رویدادهای اجتماعی، جمعیتی و اقتصادی متفاوت است.

به طور مثال اپیدمی کرونا باعث شد که خیلی از شغل‌ها ماهیت خودشان را از دست بدهند و کسانی که در آن شغل به‌صورت مستمر کار می‌کردند، کار خودشان را از دست دادند، به همین طبع بر ارقامی که منتشر شد تأثیر بسزایی گذاشت.

در تصویر زیر نرخ مشارکت نیروی کار از سال ۱۹۴۸ تا ۲۰۲۱ را نشان می‌دهد که تأثیر اپیدمی کرونا نیز در آن قابل‌مشاهده است.

شاخص آمار مدعیان بیکاری (Unemployment Rate)

طریقه محاسبه این شاخص حاصل تقسیم جمعیت بیکار بر روی جمعیت فعال ضربدر ۱۰۰ که جواب آن به‌صورت درصد قابل بیان است.

افزایش این شاخص در هر وزنی موجب کاهش ارزش پول ملی آن کشور می‌شود به‌خاطر همین موضوع، این شاخص حائز اهمیت است.

به‌طورکلی هر کشور اگر اقتصاد پویا و فعالی داشته باشد، زمینه‌های اشتغال‌زایی برای تمام اقشار جامعه ایجاد خواهد شد مگر کسانی که توانایی ذهنی و جسمی بر کاری نداشته باشند.

نکته: به‌طورکلی به میزانی که کشورها ارزش پولشان را در طی بلندمدت از دست بدهند، انسان‌ها در مرحله‌هایی از زندگی باید به دارایی‌های امن خود اضافه بکنند که بتوانند در مقابل تورم مقابله کنند.

دارایی‌های امن اشکال مختلفی دارند؛ آنها می‌توانند به‌صورت فلزات گران‌بها مانند طلا و نقره، املاک و مستغلات باشند و یا دارایی‌های دیجیتال مانند بیت‌کوین که به مرور زمان باتوجه‌به خاصیت تورم‌زایی آنها خودشان را برای سرمایه‌گذاران خرد و کلان اثبات کرده‌اند.

عکس زیر جمعیت بیکار از بازه زمانی ماه ژانویه سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۲ را نشان می‌دهد که به‌وضوح تأثیر اپیدمی کرونا را در این نمودار خطی می‌توانید مشاهده کنید.

عکس بالا به‌صورت کلی آمار بیکاری را نشان می‌دهد، عکس پایین به تفکیک جنسیت(مرد،زن) از همان بازه تاریخی را نشان می‌دهد.

در عکس فوق مشاهده می‌کنیم که در برهه‌هایی از زمان، زنان بیکار از مردان بیکار بیشتر بوده‌اند.

این شاخص نیز مانند شاخص‌های مهمی که در این مقاله خدمتتان عرض کردم در فرآیند تصمیم‌گیری‌های فدرال رزرو مبنی بر اتخاذ سیاست‌های پولی مورداستفاده و بررسی قرار می‌گیرد.

شاخص آمار مدعیان بیکاری (Unemployment Claims)

این شاخص برای کسانی است که وقتی از کار اخراج می‌شوند و یا به هر بهانه‌ای کار ندارند از دولت مبلغی را به‌عنوان غرامت دریافت می‌کنند.

این شاخص به دو بخش تقسیم می‌شود که عبارت است از:

بخش اول: کسانی که تازه آن مبلغ را می‌گیرند؛ به این معناست که تازه از کار اخراج شده‌اند و یا کار ندارند که آمار آن به‌صورت هفتگی انتشار می‌یابد که به آن Initial Jobless Claims می‌گویند.

- دسته دوم کسانی هستند که به‌صورت عمل ادامه‌دار می‌گیرند که به آن Countinuning Jobbless Claims

می‌گویند که حداکثر پرداختی در بیشتر ایالت‌های آمریکا ۲۶ هفته است.

در عکس زیر حداکثر هفته‌هایی که ایالت‌ها، متناسب با آن به این جامعه آماری پرداختی دارند را مشاهده می‌کنید.

در عکس زیر تأثیرات اپیدمی کرونا در این شاخص را مشاهده می‌کنیم

شاخص اشتغال غیر کشاورزی (NFP(Non Farm Payroll))

لیست حقوق و دستمزد غیرکشاورزی معیاری است برای تعداد کارگران در ایالات متحده به استثنای کارگران مزرعه و کارگران در تعدادی از طبقه‌بندی‌های مشاغل دیگر؛ به عبارتی دیگر کسانی که در بخش غیر کشاورزی شغل از دست داده‌اند و یا شغل پیدا کرده‌اند.

انتشار لیست حقوق و دستمزد غیر‌کشاورزی بینش ارزشمندی از وضعیت بزرگ‌ترین اقتصاد جهان ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که ایالات متحده چگونه عمل می‌کند و فدرال رزرو ممکن است در آینده نزدیک نرخ بهره را در کدام برهه از زمان افزایش دهد.

به‌عنوان مثال تعداد زیاد مشاغل را می‌توان نشانه فشارهای تورمی دانست که ممکن است منجر به افزایش نرخ بهره شود. در همین حال، کاهش تعداد ممکن است نشان‌دهنده یک اقتصاد رو به زوال باشد و شانس کاهش نرخ را افزایش دهد.

شاخص ملی اشتغال (ADP(National Employment Report))

این شاخص، تنها به تغییرات اشتغال در بخش خصوصی و غیر کشاورزی تمرکز دارد (افراد خود اشتغال نیز مورد محاسبه قرار می‌گیرند).

نقطه خطر در این شاخص رشد ۱۰۰ هزار واحدی است که برای اقتصاد آمریکا زنگ خطر محسوب می‌شود.

شاخص مدیران خرید (PMI(Purchasing Managers Index))

این شاخص، به بررسی کمی و کیفی عمده‌فروشان و کسانی که مسئول خرید برای شرکت‌ها هستند می‌پردازد که یک سری اطلاعات از قبیل وضعیت انبار، سطوح موجودی، وضعیت خرید‌های جدید و.... را نمایش می‌دهد.

در شاخص مدیران خرید به‌طورکلی 5 مورد زیر مورد مطالعه قرار می‌گیرند که عبارت‌اند از:

سفارشات خرید New orders

سطوح موجودی Investors

سطوح تولید Production levels

تهیه و توزیع‌کنندگان Supplier delives

سطح اشتغال Employment Levels

سخن پایانی

تک بعدی به مسائل پیرامون خود نگاه نکنید، در بازار رمز‌ارزها بعضی‌ها فقط به‌صورت تکنیکالی رمزارزها را رصد می‌کنند و همه‌ی اتفاقات را فقط معطوف به کندل‌ها می‌دانند که در این برهه از زمان کار اشتباهی است. پیشنهادم خدمت شما عزیزان این است که تکنیکال ماکسیمالیست نباشید چرا که در آینده متوجه این امر اشتباه می‌شوید.

اگر می‌خواهید شاخص‌هایی را که در این مقاله به آنها اشاره شد را دنبال کنید، می‌توانید به سایت‌های زیر مراجعه کنید.

سایت برای کسانی که می‌خواهند اخبار را به زبان اصلی دنبال کنند.

سایت برای کسانی که می‌خواهند اخبار را به زبان فارسی دنبال کنند.

منابع

https://www.investopedia.com/terms/c/consumerpriceindex.asp

https://www.researchgate.net/figure/CPI-inflation-vs-Core-Inflation-Source-NBS_fig2_329769224

https://www.investopedia.com/terms/p/pce.asp

https://www.investopedia.com/terms/p/participationrate.asp#:~:text=What%20Is%20the%20Labor%20Force,%2C%20civilian%20working%2Dage%20population

https://www.investopedia.com/terms/u/unemployment-claim.asp

https://www.investopedia.com/terms/n/nonfarmpayroll.asp

https://www.ig.com/ae/financial-events/non-farm-payrolls

https://www.investopedia.com/terms/a/adpreport.asp#:~:text=The%20ADP%20National%20Employment%20Report%20is%20a%20monthly%20report%20of,ADP%20National%20Employment%20Report%20is